Success Story – Mostyn Kitchen Garden

Stori Llwyddiant Gardd Gegin Mostyn

Antur Tyfu heb Bridd

Sut mae rhannu gwybodaeth a dysgu rhwng un a’r llall wedi helpu Gardd Gegin Mostyn i gychwyn ar eu hantur tyfu heb bridd

Gardd Furiog Fictoraidd

Mae Gardd Gegin Mostyn wedi bod yn rhedeg ers pum mlynedd ar dir Neuadd Mostyn yng Ngogledd Cymru. Mae’r Ardd yn tyfu amrywiaeth eang o lysiau a ffrwythau ar 2.5 erw o dir ac yn gwerthu i deuluoedd a bwytai lleol. Hefyd, defnyddir y cynnyrch i wneud sypiau bach o jamiau a siytnis a sawsiau eu brand eu hunain. Maent yn ymfalchïo ym mlas ac ansawdd eu cynnyrch sy’n cynnwys llawer iawn o ffrwythau a wneir heb unrhyw liwiau, cadwolion na chyflasynnau artiffisial.

Ymunodd y garddwr, Phillip Handley, â Gardd Gegin Mostyn yn 2012, a deilliodd ei ddiddordeb mewn garddwriaeth o’i astudiaethau garddwriaeth organig gyda Phrifysgol Morgannwg a Choleg Garddwriaeth Cymru (bryd hynny). Mae Phillip yn parhau â’r stori, “Deuthum yn ymwybodol o ddull tyfu heb bridd pan oeddwn i’n astudio, ond nid oedd wir yn cydweddu â’r model organig, er bod gen i ddiddordeb yn y posibiliadau a’r potensial. Fe wnaeth digwyddiad tyfu heb bridd Tyfu Cymru ym mis Tachwedd 2017 ailgynnau fy niddordeb, a, gan fod gennym gyfleusterau addas a thîm sydd â diddordeb mewn arloesi, penderfynom adeiladu system”.

Roedd Phillip a’r tîm yn gallu manteisio ar y wybodaeth o gafwyd o weithdy Tyfu Cymru a’r pecynnau cymorth. Cafodd gyngor hefyd gan gyflenwyr eraill a manwerthwyr hydroponeg.

Pam tyfu heb bridd?

Mae gallu cynnal cylch tyfu salad gydol y flwyddyn i fodloni cwsmeriaid Gardd Gegin Mostyn wedi bod yn her – mae Phillip yn gweld bod gan dyfu heb bridd y potensial i ymestyn y tymor tyfu. Aeth ati i addasu’r cyfleusterau yn y tŷ gwydr Fictoraidd er mwyn iddo allu rhoi cynnig ar wahanol systemau i ganfod yr un orau neu’r cyfuniad gorau. Mae wedi troi’r hen welyau yn system feithrin dŵr dwfn a system ffilm maetholion gan ddefnyddio pibellau pic, ac mae’n bwriadu cwblhau system raeadru.

Er bod y mefus yn cael eu plannu mewn bagiau, byddant yn cael eu bwydo gan ddefnyddio’r egwyddorion heb bridd y dysgodd amdanynt gan gyd-dyfwr, Hooton’s, yn y gweithdy. Bydd Phillip yn monitro’r cnydau o’r systemau gwahanol, sydd eisoes yn dangos manteision ac anfanteision dros ei gilydd. Mae yna ddigonedd o le i ehangu’r system fwyaf cynhyrchiol.

Yn ôl Phillip, mae’r buddsoddiad eisoes yn dwyn ffrwyth: “Mae ein gwariant presennol ar dyfu heb bridd yn llai na £1,000 ac rydym eisoes yn cynaeafu o’r systemau ac yn cyflenwi ein cwsmeriaid bwytai”.

Mae’n cynnig y cyngor hwn i dyfwyr eraill 

“Mae pobl yn y diwydiant garddwriaeth yn gweithio ar eu pennau’u hunain yn aml, yn enwedig y busnesau llai nad yw’r amser na’r arian sbâr ganddynt i edrych ar arloesi a gwelliannau. Gall mentrau fel Tyfu Cymru wneud gwahaniaeth mawr. Byddwn i’n annog busnesau eraill yn gryf i fuddsoddi amser yn eu datblygiad eu hunain, ac ni allaf bwysleisio digon pa mor bwysig yw hyfforddi a datblygu i’r busnesau bach yn ein diwydiant”